Süperşarj,
içten yanmalı motorlarda güç üretimini artırmaya yönelik uygulanan bir
tekniktir.
Normalde bir pistonun pozitif yer değişimi sonucu silindir içerisine hava dolar ve bu hava sıkıştırılarak yanmada kullanılır. (bkz: Dört zamanlı motorlar) Silindir içerisine ne kadar çok hava gönderilebilirse üretilen güç o denli yüksek olur. Süperşarj tekniği de bu prensibe dayanır. Bu teknikte hava silindire gönderilmeden önce bir kompresör ile sıkıştırılır ve yüksek basınç sayesinde aynı hacimdeki silindir içerisine daha çok hava verilmiş olur.Sonuç olarak daha fazla yakıt yakılarak aynı motordan süperşarj sayesinde motor hacmini büyütmeden daha fazla güç elde edilmiş olur.
Süperşarj (yaklaşık olarak) "normalden daha fazla yüklemek" anlamına gelir. Süperşarj üniteleri mekanik su pompalarından esinlenilerek yapılmıştır dünyada ilk fotoğraftaki Bentley üzerinde kullanılmıştır.
Normalde bir pistonun pozitif yer değişimi sonucu silindir içerisine hava dolar ve bu hava sıkıştırılarak yanmada kullanılır. (bkz: Dört zamanlı motorlar) Silindir içerisine ne kadar çok hava gönderilebilirse üretilen güç o denli yüksek olur. Süperşarj tekniği de bu prensibe dayanır. Bu teknikte hava silindire gönderilmeden önce bir kompresör ile sıkıştırılır ve yüksek basınç sayesinde aynı hacimdeki silindir içerisine daha çok hava verilmiş olur.Sonuç olarak daha fazla yakıt yakılarak aynı motordan süperşarj sayesinde motor hacmini büyütmeden daha fazla güç elde edilmiş olur.
Süperşarj (yaklaşık olarak) "normalden daha fazla yüklemek" anlamına gelir. Süperşarj üniteleri mekanik su pompalarından esinlenilerek yapılmıştır dünyada ilk fotoğraftaki Bentley üzerinde kullanılmıştır.
Dışarıdan gelen havayı basınçlı bir şekilde
içeri püskürtecek şekilde dizayn edilmiştir.Süperşarjın iki çeşit uygulanması
mümkündür. Emme manifoldu ile throttle body arasına veya throttle body’nin
önündeki hava girişine monte edilebilir. Eğer emme manifoldu ile throttle body
arasına monte edilirse, enjeksiyon sisteminde mekanik bir değişiklik yapmadan
benzin akışının ayarlanması mümkün olur. Bu genellikle yarış otomobillerinde de
tercih edilen daha pratik bir sistemdir. Eğer süperşarj throttle body’nin
önünde monte edilirse, gelen basınçlı havayı karşılamak için normalden daha
yüksek basınçla yakıt püskürtülmesi gerekecektir.
Süperşarjın içindeki kompresör çalışma gücünü yine motor kayışlarından ve dişlilerden alır. Bu çalışmak için turboşarja göre daha fazla güç gerektiren bir sistemdir. Ayrıca sağladığı sıkışma sebebiyle motorun çabuk yıpranmasına sebep olmaması için motor kompresyon oranı pistonların değişmesi suretiyle düşürülmelidir.
Dezavantajı
Aynı silindir hacminde ve aynı yanma odalarına sahip iki motordan, süperşarj uygulanmış olan motor aynı büyüklük içinde daha fazla sıkıştırma ile çalışacak ve daha fazla benzin yakacaktır. Buna karşılık turbo uygulamasındaki kadar yüksek güç veremeyecektir.
Avantajı
Turboşarj uygulamasında, turbonun devreye girmesi için yanan gazın geri dönmesi ve türbünü doldurması gerekmektedir. Fakat Süperşarj uygulamasında turbonun devreye girmesi için gereken zaman ve motor devri, süperşarjın devreye girmesi için gerekmemektedir. Gaz pedalına ilk basıldığı anda açılan süperşarj, en alt devirden itibaren gücünü gösterecektir.
Süperşarjın içindeki kompresör çalışma gücünü yine motor kayışlarından ve dişlilerden alır. Bu çalışmak için turboşarja göre daha fazla güç gerektiren bir sistemdir. Ayrıca sağladığı sıkışma sebebiyle motorun çabuk yıpranmasına sebep olmaması için motor kompresyon oranı pistonların değişmesi suretiyle düşürülmelidir.
Dezavantajı
Aynı silindir hacminde ve aynı yanma odalarına sahip iki motordan, süperşarj uygulanmış olan motor aynı büyüklük içinde daha fazla sıkıştırma ile çalışacak ve daha fazla benzin yakacaktır. Buna karşılık turbo uygulamasındaki kadar yüksek güç veremeyecektir.
Avantajı
Turboşarj uygulamasında, turbonun devreye girmesi için yanan gazın geri dönmesi ve türbünü doldurması gerekmektedir. Fakat Süperşarj uygulamasında turbonun devreye girmesi için gereken zaman ve motor devri, süperşarjın devreye girmesi için gerekmemektedir. Gaz pedalına ilk basıldığı anda açılan süperşarj, en alt devirden itibaren gücünü gösterecektir.
Turbo Nedir?
Motorlar yakıtları yakarken dışarıdaki oksijen ile yakıt atomlarını birleştirip yakarlar. Oksijen yanıcı olduguna göre motora daha fazla yanıcı madde gönderirsek daha güçlü bir ateşleme olur. Turbo nun yaptığı görev de odur. Motorun sıcaklıgından dolayı da içerideki hava sıcaktan genleşir. Turbo bunun aksine motora soguk hava gönderir. Motora gelen soguk havanın yogunlugu daha fazla oldugu için motorun içine daha fazla oksijen depolamış oluruz. Ayrıca soguk havalarda arabaların daha iyi çekiş gücü sağlamalarının sebebi de budur.
Motorun gücünü arttırmak için bu alanda iki farklı teknik uygulanır. 1- Süpersarjır, 2- Turbosarj ;
Süpersarjır Nedir? Nasıl Çalışır ?;
Süpersarjır aslında bir kompressördür. Süpersarjır amacı da dışarıdan aldığı havayı basınç ile motorun içine gitmesini sağlamaktır. 2 çeşit uygulanma yöntemi vardır. Süpersarjır throttle body ile emme monifoldu arasına konulabilir. Bu şekilde bağlandığında enjeksiyon sistemine dokunmadan yakıt çekme gücü ayarlanabilir. Ancak bu sistem yakıtı oldukça arttırdıgından daha çok stock lu arabalar yani yarış arabaları için kullanılır. Bir diğer yöntem ise throttle body nin önüne takılır. Bu seferde sistem gelen basınçlı havaya yeterli yakıtı püskürtmek için daha fazla yakıt çeker.
Süpersarjır aldığı havayı basınçla göndermesi gereken gücü kayış sisteminden ve dişlilerden alır. Buda motora sağladıgı gücün bir bölümünü kendisi için geri kullanması demektir. Ayrıca çok basınçlı bir hava gönderdiğinden dolayı motorun aşınma süresini düşürür. Süpersarjır takılan araçlarda pistonların da onlara göre dayanıklı pistonlarla değiştirilmesini öneririz.
Turbo Sarj Nedir Nasıl Çalışır ?;
Turbosarjır gücünü süpersarjır gibi kayış ve dişlilerden almaz. Onun yerine motorun egzos borusuna gönderdiği yanmış gazdan alır. Egzoz borusuna basınçlı bir şekilde gelen yanmış gaz turbonun yönlü pervanesini çevirir. Yönlü pervane sayesinde gelen gaz ile türbün doldurulur. Türbün basınçlı bir şekilde dolunca ters yöndeki kompressor pervanesi dönmeye başlar. Alınan gaz emme monifoldundan alınan havanın üzerine basınçlı bir şekilde püskürtülür. Bu olay sonucunda da motor içerisinde güçlü bir ateşlenme gerçekleştirilmiş olur. Ancak sonradan turbo takıyorsanız aracınıza, motorun pistonlarını, şanzıman ve aktarma sistemini kontrol edip gerekiyorsa değiştirmeniz gerekebilir Aksi takdirde oluşan basınçlı yanmadan dolayı motorunuz patlayabilir.
Turbonun kullanımına çok dikkat edilmelidir. Turbolu araçlar özellikle yüksek devirlerde kullanıldıktan sonra rölantide 5 dakika kadar çalıştırıldıktan sonra stop edilmelidir. Aksi takdirde türbünlere doldurmuş oldugumuz basınçlı gaz sıcaklığın da etkisi ile turboya zamanla önemli ölçüde zarar verecektir. Ayrıca Turbonun çok ısınacağını düşünerek yüksek devirlerde uzun yol alıyorsanız yarışlara katılıyorsanız. İntercooler ile turbonuza sogutma sistemi uygulamanızı öneririz.
Fabrika çıkışlı araçlarda da turbo sık sık kullanışmaktadır. Ancak süpersarjır harcadığı yakıttan dolayı pek tercih edilmemektedir. Örnek vermek gerekirse volkswagen1.8 litre dizel aracında
125 beygir üretirken küçük türbünlü bir turbo taktıgında ise 1.8 litre motor ile 150
beygir üretebiliyor.
Turbo ile Süpersarjır Avantaj Dezavantajları;
Süpersarjır gücünü kayış ve dişlilerden aldığından dolayı yakıtı arttırır. Ancak turbo sistemin çalışması için aracın önce belirli bir devire ulaşması gerekir ki egzoza gönderilen gaz basıncı artmalı ve turbonun yönlü pervanesi sayesinde türbünler basınçlı gaz ile doldurulabilinmeli. Süpersarjır da ise gücünü kayıştan aldığı için ilk haraketten itibaren hava basmaya başlar bunun için daha seri kalkış olur. Özellikle drag yarışlarında süpersarjır öncelikle tercih edilir. ancak turbosarjır süpersarjırdan daha etkilidir.
Motorlar yakıtları yakarken dışarıdaki oksijen ile yakıt atomlarını birleştirip yakarlar. Oksijen yanıcı olduguna göre motora daha fazla yanıcı madde gönderirsek daha güçlü bir ateşleme olur. Turbo nun yaptığı görev de odur. Motorun sıcaklıgından dolayı da içerideki hava sıcaktan genleşir. Turbo bunun aksine motora soguk hava gönderir. Motora gelen soguk havanın yogunlugu daha fazla oldugu için motorun içine daha fazla oksijen depolamış oluruz. Ayrıca soguk havalarda arabaların daha iyi çekiş gücü sağlamalarının sebebi de budur.
Motorun gücünü arttırmak için bu alanda iki farklı teknik uygulanır. 1- Süpersarjır, 2- Turbosarj ;
Süpersarjır Nedir? Nasıl Çalışır ?;
Süpersarjır aslında bir kompressördür. Süpersarjır amacı da dışarıdan aldığı havayı basınç ile motorun içine gitmesini sağlamaktır. 2 çeşit uygulanma yöntemi vardır. Süpersarjır throttle body ile emme monifoldu arasına konulabilir. Bu şekilde bağlandığında enjeksiyon sistemine dokunmadan yakıt çekme gücü ayarlanabilir. Ancak bu sistem yakıtı oldukça arttırdıgından daha çok stock lu arabalar yani yarış arabaları için kullanılır. Bir diğer yöntem ise throttle body nin önüne takılır. Bu seferde sistem gelen basınçlı havaya yeterli yakıtı püskürtmek için daha fazla yakıt çeker.
Süpersarjır aldığı havayı basınçla göndermesi gereken gücü kayış sisteminden ve dişlilerden alır. Buda motora sağladıgı gücün bir bölümünü kendisi için geri kullanması demektir. Ayrıca çok basınçlı bir hava gönderdiğinden dolayı motorun aşınma süresini düşürür. Süpersarjır takılan araçlarda pistonların da onlara göre dayanıklı pistonlarla değiştirilmesini öneririz.
Turbo Sarj Nedir Nasıl Çalışır ?;
Turbosarjır gücünü süpersarjır gibi kayış ve dişlilerden almaz. Onun yerine motorun egzos borusuna gönderdiği yanmış gazdan alır. Egzoz borusuna basınçlı bir şekilde gelen yanmış gaz turbonun yönlü pervanesini çevirir. Yönlü pervane sayesinde gelen gaz ile türbün doldurulur. Türbün basınçlı bir şekilde dolunca ters yöndeki kompressor pervanesi dönmeye başlar. Alınan gaz emme monifoldundan alınan havanın üzerine basınçlı bir şekilde püskürtülür. Bu olay sonucunda da motor içerisinde güçlü bir ateşlenme gerçekleştirilmiş olur. Ancak sonradan turbo takıyorsanız aracınıza, motorun pistonlarını, şanzıman ve aktarma sistemini kontrol edip gerekiyorsa değiştirmeniz gerekebilir Aksi takdirde oluşan basınçlı yanmadan dolayı motorunuz patlayabilir.
Turbonun kullanımına çok dikkat edilmelidir. Turbolu araçlar özellikle yüksek devirlerde kullanıldıktan sonra rölantide 5 dakika kadar çalıştırıldıktan sonra stop edilmelidir. Aksi takdirde türbünlere doldurmuş oldugumuz basınçlı gaz sıcaklığın da etkisi ile turboya zamanla önemli ölçüde zarar verecektir. Ayrıca Turbonun çok ısınacağını düşünerek yüksek devirlerde uzun yol alıyorsanız yarışlara katılıyorsanız. İntercooler ile turbonuza sogutma sistemi uygulamanızı öneririz.
Fabrika çıkışlı araçlarda da turbo sık sık kullanışmaktadır. Ancak süpersarjır harcadığı yakıttan dolayı pek tercih edilmemektedir. Örnek vermek gerekirse volkswagen
Turbo ile Süpersarjır Avantaj Dezavantajları;
Süpersarjır gücünü kayış ve dişlilerden aldığından dolayı yakıtı arttırır. Ancak turbo sistemin çalışması için aracın önce belirli bir devire ulaşması gerekir ki egzoza gönderilen gaz basıncı artmalı ve turbonun yönlü pervanesi sayesinde türbünler basınçlı gaz ile doldurulabilinmeli. Süpersarjır da ise gücünü kayıştan aldığı için ilk haraketten itibaren hava basmaya başlar bunun için daha seri kalkış olur. Özellikle drag yarışlarında süpersarjır öncelikle tercih edilir. ancak turbosarjır süpersarjırdan daha etkilidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder